کسب و کار خانگی چیست؟
کسب و کار خانگی (Home business) دسته‌ای از فعالیت‌های شغلی است که محیط کاری آن محدود به محیط مسکونی می‌شود و برای انجام آن نیازی به خروج از منزل نیست. این دسته از فعالیت‌های کاری در دستهٔ تجارت‌های کوچک قرار گرفته و اکثر این‌گونه فعالیت‌ها در محل سکونت شخصی افراد انجام می‌شود. ضمن اینکه کسب و کار خانگی برای بسیاری از افراد حکم شغل دوم را دارد.
قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، کسب و کار خانگی را این‌گونه تعریف کرده است که:
«مشاغل و کسب و کار خانگی، آن دسته از فعالیت‌هایی است که توسط عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب و کار بدون مزاحمت و ایجاد اخلال در آرامش واحدهای مسکونی همجوار شکل گرفته و منجر به تولید خدمت و یا محصولی قابل عرضه به بازار خارج از محیط مسکونی می‌شود.»
اهمیت کسب و کار خانگی
کسب و کار خانگی در سال‌های اخیر تبدیل به یکی از فعالیت‌های پرطرفدار و بخش‌های حیاتی اقتصادی کشور شده است. از آن‌‌جایی که این مدل از کسب و کار سبب ایجاد خوداشتغالی شده و در راستای رفع‌کاستی‌‌ها و تامین نیازهای محلی گام برمی‌دارند برای اولین گام‌های ورود به بازار کار برای جوانان بسیار مناسب است. این مدل از کسب و کار هرچند نقش قابل‌توجهی در توسعهٔ سرمایهٔ اقتصادی و اجتماعی جامعه دارند ولی جزئی از بخش‌های غیررسمی اقتصاد شمرده می‌شوند. برای راه‌اندازی کسب‌کار خانگی در بسیاری از مواقع نیازی به اخذ مجوز نیست ولی ثبت و اخذ مدرک رسمی می‌تواند باعث توانایی دسترسی به امکانات ارائه شده توسط دولت و بهره‌مندی هرچه بیشتر از آن‌ها برای رشد سریع‌تر کسب و کار شود. اهمیت اصلی این نوع از اشتغال توانایی شروع به کار با حداقل هزینه و امکانات است. به عنوان مثال تنها با داشتن خط تلفن و دسترسی به اینترنت می‌توان کسب و کاری کوچک راه انداخت و توانایی و تخصص فعلی را به مشتری و متقاضی ارائه داد.
کسب و کار خانگی در ایران
در سال‌های اخیر نه تنها کسب و کار خانگی در ایران نیز بسیار گسترش پیدا کرده است که دولت نیز در صورت ثبت رسمی این نوع مشاغل، برای حمایت از آنان، اعتبارات بسیار خوبی را در نظر گرفته است. بر طبق مصوبهٔ مجلس در خصوص این موضوع، شاغلین کسب و کار مذکور برای کسب منافع در حیطه‌های ذیل فعالیت می‌نمایند:
- انجام فعالیت به صورت کارمزدی برای کارفرمای خارج از محیط مسکونی.
- انجام فعالیت مستقل اعم از تأمین مواداولیه تا عرضه محصول به خارج از محیط مسکونی.
- انجام فعالیت به صورت تعاونی، اتحادیه و یا مشارکت با بنگاه‌های بالادستی تأمین‌کنندهٔ مواداولیه و عرضهٔ محصول آنان در بازار، ترجیحاً به صورت کسب و کار خوشه‌ای.
برای اطلاع بیشتر از روند حمایت دولت از مشاغل خانگی و مشاغل مجازی می‌توان به سامانهٔ ساماندهی مشاغل خانگی و همچنین وزارت کار مراجعه کرد.
