تفاوت DBA و PhD چیست؟
در ابتدا لازم به ذکر است که استفاده از لفظ «دکتر، دکتری» در برگردان فارسی الزاماً به معنای هم‌پایه بودن مدرک DBA با PhD نیست و این مدرک فاقد قابلیت معادل‌سازی می‌باشد. همچنین حوزه اعتبار این مدرک مربوط به فضای کسب‌وکار بوده و نمی‌توان مستقیماً از این مدرک برای تدریس در دانشگاهها استفاده کرد. هرچند موارد استثنایی هم وجود دارد اما در کل شرکت‌کنندگان دوره‌های DBA و PhD افرادی با نیازهایی متفاوت هستند. از شباهت‌های این دو مدرک می‌توان به تحقیق‌محور بودن هر دو اشاره کرده و از مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت‌های این دو اینکه در PHD زمینهٔ نحقیقات بر موضوعات تئوریک و در DBA زمینهٔ تحقیقات بر موضوعات کاربردی تمرکز دارد.
نحوه اخذ مدرک DBA و مدرک PhD
برای دریافت مدرک PhD باید پس از سپری کردن تحصیلات در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، طی شرکت در فرآیند آزمون ورودی و مصاحبهٔ علمی وارد این دوره شد و پس از گذراندن حدود ۳ تا ۶ سال و با اهدای رسالهٔ دکتری این دوره را به اتمام رساند. حال آن‌که برای دریافت مدرک DBA با مراجعه به مراکز آموزشی معتبر در مدت زمانی به مراتب کوتاه‌تر می‌توان این مدرک را اخذ نمود.
انگیزهٔ کسب مدرکیکی از تفاوت‌های اصلی متقاضیان این مدارک انگیزهٔ آن‌هاست. دانش‌پژوه دوره PhD در حال طی مسیر به سمت شغل‌های آکادمیکی چون هیئت علمی، تدریس و پذیرفته شدن به عنوان یک محقق واجد شرایط در دانشگاهها و مدارس تجارت (کسب و کار) (Business School) هستند. برخی از آن‌ها نیز به‌دنبال طی مدارج بالاتر بوده که بعد از پایان دوره PhD به سراغ پسادکترا می‌روند. اما دانش‌پژوه دوره DBA علاوه بر دغدغهٔ تحصیلی که به مراتب در درجهٔ اهمیت پایین‌تری‌ست به دنبال چالشهای شخصی و ارتقای شغلی کنونی‌شان بوده که در کار آن‌ها موثر است.
اهداف فردی معمولاً افرادی به دنبال کسب مدرک PhD هستند که به دنبال فعالیت در فضاهای آکادمیک بوده و بیشتر بر انجام عملیات تحقیقی تمرکز دارند. این دسته از افراد پس از کسب مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد برای کسب مدرک PhD اقدام می‌کنند. شرکت‌کنندگان این دوره نسبت به شرکت‌کنندگان دوره DBA جوان‌تر و کم‌تجربه‌تر می‌باشند.شرکت‌کنندگان دوره DBA افرادی هستند که در کسب‌وکار کنونی خود به موفقیت دست پیدا کرده‌اند و به دنبال پیشرفت بیشتر و چالشی جدید برای ارتقای سطح سازمان و دانش خود می‌باشند. این افراد معمولاً دارای مدرک MBA هستند و برای ارتقای عنوان خود و ایجاد تمایز به سراغ دوره MBA می‌روند. همچنین این افراد به تحقیقات و مباحث علمی مدیریت و تجارت علاقه‌مند بوده و به دنبال پیش‌برد یک موضوع تحقیقاتی در حوزهٔ مشکلات سازمانی و راه‌های برطرف‌سازی آن هستند. شرکت‌کنندگان این دوره معمولاً افرادی با تجربهٔ کاری بالاتر و با سنی بالاتر از سی سال می‌باشند.تولید مطالب علمییکی دیگر از تفاوت‌های این دو دوره، در تولید مطالب علمی و ایجاد دانش است. در طول دوره PhD شرکت‌کنندگان به تولید و گسترش تئوری‌های جدید می‌پردازند و حیطهٔ تحقیقاتی آن‌ها در سطح سوال‌های پژوهشی مربوط به فضای دانشگاهی است. پایان‌نامه‌های این افراد معمولاً مبتنی بر رویکردهای پژوهشی و داده‌های فرضی است.از طرف دیگری دانش‌پژوهان دوره DBA به نسبت بسیار کمتری به دنبال ارائهٔ نظریه‌های جدید هستند. این گروه بیشتر به دنبال دستیابی به تئوری و راه‌حل‌های ترکیبی از مشکلات سازمانی و کسب‌وکار و دانش علمی هستند. معمولاً پایان‌نامه‌های این افراد مرتبط با مشکلاتی است که در محیط کاری با آن مواجه بوده‌اند و سعی دارند در راستای حل این مشکل مشخص مدلی برای برطرف‌سازی مشکلات مشابه نیز ارائه کنند.با توجه به مورد ذکر شده در اطلاعات در دسترس این دو گروه می‌توان دریافت که اطلاعاتی که در اختیار دانش‌پژوهان دوره DBA قرار دارد به مراتب اطلاعات با ارزش‌تر و مطابق با واقعیت خارجی می‌باشد. حال آن‌که دسترسی به اطلاعات و داده‌های بیرونی معتبر برای یک محقق دوره PhD چالش‌برانگیزتر است.
در نگاهی کلی هدف از دوره DBA پرورش مدیر و هدف از دوره PhD پرورش استاد است. مدت زمان لازم برای تکمیل دوره DBA کم‌ترست و در این دوره انجام کارهای مدیریتی هم‌زمان با پیش‌برد تحصیلی‌ست، حال آن‌که در دوره PhD تمامی زمان دانش‌پژوه صرف مطالعه و تحقیق می‌شود.
DBA PhD مدیران، کارآفرینان فارغ التحصیلان دانشگاه مخاطب گواهینامه حرفه ای مدرک رسمی دانشگاهی مدرک ارتقای مهارت‌های مدیریتی، توسعه کسب و کار فعالیت‌های دانشگاهی و پژوهشی انگیزه مدیریت ارشد، مشاور اجرایی، فعالیت دانشگاهی فعالیت دانشگاهی حیطه کاری کارآفرینان، مشاور‌های اجرایی، مدیران خبره نظریه‌پردازان و مدرسان دانشگاهی اساتید دسترسی به داده‌ها و تولید مدل‌های نوین کسب و کار تولید داده هدف تمرکز بر کاربرد نظریه ها در عمل ، حل مشکل و چالشهای جاری صنعت ، خلق مدل های کاربردی کسب و کار نظریه‌سازی گستره نگرشی محتوای اختصاصی استخراج شده بر اساس نیازهای صنعت و بازار، تمرکز بر ارتقای مهارت‌های مدیریتی محتوای تصویب شده دانشگاهی محتوای آموزشی کاربردی و مهارتی تئوری نحوه آموزش نیمه وقت تمام وقت زمان موردنیاز.
