طب سنتی شامل روشهای متعددی برای درمان انواع بیماریهاست، از راههای سادهتری چون درمان و اصلاح شیوهٔ تغذیه تا روشهایی مانند گیاهدرمانی و طب سوزنی.
• تغذیهدرمانی:تغذیهدرمانی گام ابتدایی در درمان بیماریها در طب سنتی است. این مبحث نهتنها در طب پزشکی، که در طب سنتی و طب اسلامی هم رایج است. داشتن رفتار غذایی صحیح و هماهنگ با مزاج و طبع بدن از اصول اولیهٔ توصیهشده در درمان بیماریهاست.
• گیاه درمانی (Phytotherapy):
همانگونه که از اسم این روش مشخص است، گیاهدرمانی درمان بیماری توسط گیاهان است. علاوه بر وجود اقسام گوناگون گیاهان دارویی و فواید فردی هر کدام از آنها در درمان بیماریهای مختلف باید خاطرنشان کرد که بسیاری از این گیاهان همزمان دارای خواص چندگانه بوده و برای معالجٔ بیماریهای مختلف استفاده میشوند. (به عنوان مثال گیاهانی چون آویشن و سیاهدانه از خواص چندگانه بهره میبرند.)مهم اینکه بر خلاف باور عامه داروهای گیاهی فاقد عوارض جانبی و بیضرر نیستند.
• آبدرمانی/ هیدروتراپی :(Hydrotherapy)
آبدرمانی درمان اختلالات و مشکلات به کمک آب است. مصرف آب به خودیخود سبب درمان بیماری نشده ولی مصرف بهاندازهٔ آب سبب ایجاد تعادل، رقیقسازی و پاکسازی شده و آب از دسترفته از طرق ادرار و تعرق را به بدن برمیگرداند و از ابتلا به برخی اختلالات پیشگیری میکند. در طب سنتی گاهی آبدرمانی همراه با استفاده از اسانسهای گیاهی توصیه میشود. این روش در تقویت بدن، افزایش رطوبت بدن، گرم کردن، نشاط، درمان و بهبود دردهای مفصلی، سیاتیک، تقویت عضلات نشاط و… موثر است.
• حجامت :(Cupping)
حجامت یکی از روشهای خونگیری درمانی در طب اسلامی است که خود برگرفته از روشی قدیمی در طب سنتی چین است. این روش در درمان بیماریهایی چون آسم، سردردهای میگرنی، غلظت خون، چربی خون، بیماریهای پوستی، اعتیاد و… مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش در نقاط خاصی از بدن با وسیلهای مانند بادکش خلأ ایجاد میشود. از انواع حجامت از حجامت خشک (Dry cupping) که با نام بادکش درمانی نیز شناخته میشود، حجامت تر (Wet cupping) و حجامت حیوانی (با استفاده از حیوان) که با نام زالودرمانی (Leech therapy) شناخته میشود است. در ایران از رایجترین انوع حجامت، حجامت تر است که به علت پیشینهٔ تاریخی آن در جهان اسلام رواج بیشتری دارد. در حجامت خشک نیز با ایجاد مکش در قسمتهای مختلف و خاص بدن سبب انبساط عروق آن قسمت میشوند.
• فصد/رگ زدن/ فلبوتومی ((Phlebotomy:فَصد یکی از روشهای خونگیری در طب سنتی با استفاده از وارد کردن یک سوزن به رگ و ایجاد منفذی در جدارهٔ آن برای خروج خون و مواد فاسد از بدن است. این روش معمولاً در افرادی که هموگلوبین خون بالایی دارند مورد استفاده قرار میگیرد.
• ماساژ درمانی :(Massage therapy)
ماساژدرمانی ورزاندن بافتهای نرم بدن با استفاده از دست است. این نوع درمان با کمک به بهبود یافتن جریان خون در بدن، افزایش اکسیژنرسانی به بافتها و بهبود جریان لنفاوی به بهبود دردهای ناشی از صدمات، بیماریهای اسکلتی، عضلانی، گوارشی، رهایی از استرس و افسردگی، کاهش سردردها و فشارهای عضلانی و… کمک میکند.
• شیاتسو :(Shiatsu)
در طب سنتی شیاتسو که با نامهای طب فشاری و ماساژ ژاپنی نیز شناخته میشود در معنای تحتالفظی «فشار انگشت» ترجمه میشود. شیاتسو از راههای درمانی تایید شده توسط پزشکان برای دستیابی به آرامش، کاهش دردهای عضلانی، تهوع، اضطراب، بیخوابی، افسردگی و… است.
موارد ذکر شده فقط تعدادی از انواع روشهای درمانی در طب سنتی است.
منبع:
مجلهٔ علمی خبری سلامتی و تندرستیطب فراگیرفلوبتومی (حجامت علمی)